02 september 2025
Auteur Eva Kühl MSc
Onderzoek naar behandeling voor jeugdigen met een LVB en gedragsproblemen
Kinderen en jongeren met een licht verstandelijke beperking (LVB) hebben een lagere intelligentie (IQ 50-80) en ervaren moeilijkheden in hun dagelijkse leven (met zogenaamde “aanpassingsvaardigheden”). Deze jongeren hebben vaker psychische kwetsbaarheden, wat zich kan uiten in gedragsproblemen, zoals een hoge mate van agressie, opstandigheid en het overtreden van gedrag regels. Wanneer jongeren met een LVB last hebben van gedragsproblemen, is het belangrijk om ze op tijd effectieve psychosociale interventies aan te bieden. Dit zijn interventies zoals therapie en begeleiding. Hoewel we in de praktijk deze interventies vaak aanbieden aan kinderen en jongeren met een LVB en gedragsproblemen en we het idee hebben dat deze vaak ook helpen, loopt het onderzoek hiernaar nog wat achter. Er is helaas nog weinig duidelijkheid over hoe effectief deze interventies zijn volgens wetenschappelijk onderzoek. Het blijft nog een idee en geen ‘hard’ bewijs.
Voor mijn promotieonderzoek deed ik hier daarom onderzoek naar samen met mijn collega’s aan de Universiteit Utrecht. Dit deden we door de huidige wetenschappelijke literatuur door te spitten naar studies die keken naar de effectiviteit van psychosociale interventies voor jongeren met een LVB. We bekeken in totaal 2221 bestaande studies die mogelijk relevant waren, maar uiteindelijk vonden we maar 7 geschikte studies over dit onderwerp. De resultaten van deze studies bundelden we, door deze statistisch samen te vatten: een zogenaamde meta-analyse. Onze resultaten lieten zien dat psychosociale interventies (zoals therapie en ouderbegeleiding) voor jeugdigen met een LVB over het algemeen effectief lijken om gedragsproblemen te verminderen (met effectgroottes tussen de 0.49 en 0.53). De effecten lijken daarmee vergelijkbaar met interventies voor jongeren zonder LVB, wat betekent dat deze interventies even goed lijken te werken voor jongeren met en zonder LVB. Dit bevestigt het beeld wat wij in de praktijk al langere tijd dachten te zien: therapie en/of ouderbegeleiding kunnen helpen om de gedragsproblemen van jongeren met een LVB te doen afnemen.
In november 2024 presenteerde ik over dit onderzoek op het Amerikaans ABCT congres in Philadelphia. Het onderzoek is in Juli 2025 gepubliceerd in het wetenschappelijke tijdschrift Journal of Intellectual Disability Research. U kunt dit hier lezen: https://doi.org/10.1111/jir.70014